Önsöz

Türk edebiyatıyla ilgili müstakil bir kitap yazma fikri “Homerostan Yaşar Kemal’e Özlü Sözler ve Yaşam Öyküleri” adlı kitabın çalışmasını yaparken oluşmuştu. Bu çalışma, hem ortaöğretim hem de yükseköğretim öğrencileri ve Türk edebiyatı meraklıları için hazırlandı. Hazırlamış olduğum bu kitap, Tanzimat Fermanı’ndan (3 Kasım 1839) bugüne, Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatını kapsamaktadır. 

Bu çalışmada (kitap) Tanzimat’tan bugüne Türk edebiyatında yer almış (Şiir, roman, Öykü, makale, tiyatro), öncü olmuş kişiler, gruplar ve etki alanları ele alınmıştır. Sıralamada, dönemleri, dönem içinde yer alan kişileri, kim, hangi konuda öncü olmuş, kim, kimi etkilemiş ona göre yer verilmiştir. 1860’larda başlayan günümüze kadar süregelen edebi toplulukları, şu şekilde sıralayabiliriz.  Tanzimat Dönemi Edebiyatı (1860-1895); Servet-i Fünun Dönemi Edebiyatı (1896-1901); Fecr-i Ati Dönemi Edebiyatı (1909-1912), Milli Edebiyat (1911-1923); Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı (1923-) şeklindedir. 
Uzunca bir hazırlık aşamasından sonra, Türk edebiyatında ortaya çıkan sanatçıların öncüleri, özellikleri, oluşumları, geçirmiş oldukları evreleri tarihi süreç içinde ele alınmıştır. Kişilerin biyografilerinin yanı sıra edebiyattaki yeri, etkileri ve bunlara bağlı olarak yazılan şiirleri, oyunları, öyküleri, romanları ana hatlarıyla ortya çıkarılmıştır. Bu sanatçıları yazarken doğum yerleri, aile durumları, kökenleri, eğitimleri, kimden etkilendikleri, kimi etkiledikleri incelenmiş,  kendilerini var eden, üne kavuşturan Oyun, öykü, roman, özdeyiş ve şiirlerine de yer verilmiştir. 
Çalışmada kişilerin yaşamları hakkındaki bilgilere temel kaynaklardan, kişinin kendi yazdığı otobiyografilerinden, başkalarının kişi hakkında yazdığı biyografik kitaplardan ulaşılmış ve bunlar da kaynak gösterilmiştir. Bu kişilerin yaşamları, okuyucu ile çeşitli düşün, sanat ve bilim alanları arasında köprüler oluşturmak amacıyla incelenmiştir. Kişinin yaşam öykülerinin uzunluklarına kişinin genel olarak o tarihteki önemi, edebi fikirlerle yeni değerler oluşturması, özel olarak da kendi alanına yaptığı katkılarıyla orantılı olarak yer verilmiştir. 
Bu çalışmanın başlıca özelliklerinden biri de kişileri doğum ve ölüm tarihleriyle sınırlı tekil bireyler olarak değerlendirmemesidir. Temel yaklaşıma uygun olarak ele alınan bir şair, yazar, sanatçı ve düşünür’ün kendinden öncesine nasıl bağlandığı ve sonrasını nasıl etkilediği incelenmiştir.
Sunuluş biçimi olarak tek tek biyografilerden oluşuyor olsa da bu kaynak eserden yararlanma olanakları tek tek maddelerle sınırlı değildir. Değişik düzeylerde araştırma yapan okuyucular çalışmadan yararlanma olanağına sahip olacaktır.      
Kapsam ve içerik bakımından oldukça geniş tutulan bu çalışma, Tanzimat’tan günümüze Türk edebiyatında öne çıkmış ve bu nedenlerle kabul görmüş çok farklı kişilikler “beş bölüm” halinde ele alınmış olup, nesnelliğiyle, yazım tekniği, anlaşılır bir dil kullanılması ve ele alınış şekliyle, farklılık taşıyan, özgün bir çalışma olarak ortaya çıkmıştır.

Related Articles

Yasal Uyarılar